Wat is OCD?

OCD (obssessieve-compulsieve stoornis) is een dwangstoornis waarbij mensen terugkerende dwanggedachten en/of obsessies ervaren. Dit zorgt voor angst en onrust. Om ervoor te zorgen dat de angst niet te erg wordt, voeren mensen met OCD vaak dwanghandelingen of rituelen uit. Je kunt hierbij bijvoorbeeld denken aan het controleren van deuren en ramen of het overmatig wassen van de handen. Helaas verminderen deze dwanghandelingen en rituelen de angsten altijd maar voor een korte tijd. Mensen met OCD zijn in veel gevallen constant bezig met hun dwanggedachten en met het uitvoeren van hun eigen rituelen, wat resulteert in andere problemen. Als de rituelen niet worden uitgevoerd, kan dit leiden tot meer angsten. Het leren omgaan met OCD kan dan ook erg lastig zijn. Toch is het met de juiste hulp zeker mogelijk om hier goed mee te leren leven. Na het lezen van dit artikel weet je meer over wat OCD is, welke behandelopties er zijn en wat je van deze behandelingen kunt verwachten.

Wat zijn dwanggedachten?

Dwanggedachten zijn gedachten, neigingen of beelden die op een vervelende en opdringerige wijze blijven terugkeren en hierdoor leiden tot onrust en spanning. Dwanggedachten kunnen over verschillende onderwerpen gaan, zoals bijvoorbeeld over geweld, rampen, ziekte of seks. Omdat dwanggedachten vaak opdringerig zijn en regelmatig terugkeren, is het lastig om ze te negeren of tegen te houden. Vaak is de makkelijkste oplossing het uitvoeren van een bepaalde dwanghandeling, waardoor de dwanggedachten weer tijdelijk afnemen of verdwijnen.

Wat zijn dwanghandelingen?

Dwanghandelingen zijn bepaalde handelingen of psychische activiteiten die regelmatig herhaald worden om angst en onrust te verminderen of te voorkomen. Door het uitvoeren van dwanghandelingen vermindert het angstgevoel en verdwijnen de dwanggedachten voor een kortdurende periode. Vaak keren de dwanggedachten na een tijdje weer terug en begint het proces weer opnieuw. Het uitvoeren van dwanghandelingen is dan ook geen echte oplossing, want het houdt de OCD in stand en zorgt ervoor dat iemand met OCD nooit leert omgaan met gevoelens zoals angst, spanning en onrust.

Welke behandelingen zijn er voor OCD?

Er zijn verschillende behandelmethodes voor OCD. Vaak bestaan deze mogelijkheden uit een psychologische/psychotherapeutische behandeling, medicatie of een combinatie van beide. De behandeling kan erg verschillen per persoon, aangezien de klachten voor iedereen anders zijn.

Bij mensen met OCD wordt als eerste stap vaak gekozen voor een combinatie van cognitieve gedragstherapie en exposure en responspreventie. Bij cognitieve gedragstherapie wordt vooral gekeken naar de dwanggedachten en hoe hiermee omgegaan kan worden. Bij exposure en responspreventie worden mensen met OCD blootgesteld aan situaties die voor hen onrust veroorzaken en worden ook de dwanghandelingen afgebouwd. Dwanghandelingen afbouwen kan op verschillende manieren, zo kan het geleidelijk worden afgebouwd, maar kan het ook in één keer.

Wat kun je verwachten bij een OCD behandeling?

Het begin van een OCD behandeling bestaat vaak uit gesprekken met een behandelaar. Een behandeling kan bijvoorbeeld plaatsvinden bij de huisarts, een praktijkondersteuner GGZ, een psycholoog of een psychotherapeut. Tijdens de gesprekken zal je samen met de behandelaar een behandeling kiezen die het beste bij jou en je klachten past. Je zal tijdens de behandeling vaak eerst meer informatie krijgen over OCD. Daarnaast wordt gekeken waardoor en wanneer de angst en de dwanghandelingen zijn ontstaan. Verder zal een OCD behandeling je kunnen helpen bij het leren omgaan met de klachten, het zelf verminderen van de angst door te leren omgaan met de dwanggedachten en/of het informeren van naasten en familieleden over OCD. Wanneer je naasten en familieleden OCD begrijpen, kunnen zij beter hier beter op reageren en je waar nodig helpen.

Het belangrijkste aspect van een OCD behandeling is het meer leren over OCD en hier op een gezonde manier mee leren omgaan. Wil je meer informatie over OCD en lezen wat een OCD behandeling inhoudt? Bekijk dan de pagina van thuisarts.nl over dwangstoornissen.